Νέοι ορίζοντες για τη F1: Ποιες χώρες διεκδικούν θέση στο καλεντάρι της F1
Της Αναστασίας Γεωργιάδη.
Η Formula 1 συνεχίζει την πορεία της προς την παγκοσμιοποίηση και σε νέες αγορές. Το 2026, η F1 θα καλωσορίσει μετά από 45 χρόνια το Grand Prix στη Μαδρίτη, με αγώνα που θα περνάει από δημόσιους δρόμους αλλά και γύρω από το εκθεσιακό κέντρο IFEMA, στην περιοχή κοντά στο αεροδρόμιο της Μαδρίτης. Όμως η προσθήκη αυτή έρχεται με κόστος καθώς θα αντικαταστήσει ως οικοδεσπότη του Ισπανικού GP την πίστα της Βαρκελώνης σταδιακά, καθώς η τελευταία έχει συμβόλαιο που λήγει το 2026.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, αναδύεται ξανά η συζήτηση για τις πίστες που έχουν βγει εκτός F1 αλλά θέλουν να επιστρέψουν, και δεν είναι λίγες. Μάλιστα, για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες, φήμες δείχνουν η Αφρική να διεκδικεί σοβαρά την επιστροφή της στο καλεντάρι.
Ας δούμε αναλυτικά τις χώρες και πίστες που κινούνται παρασκηνιακά για μια θέση στο κορυφαίο μηχανοκίνητο πρωτάθλημα του κόσμου.
Τουρκία - Istanbul Park.
Η πίστα Istanbul Park, αγαπημένη των οπαδών και πολυσυζητημένη για την περίφημη στροφή 8, έχει φιλοξενήσει αγώνες F1 σε διάφορες περιόδους από 2005 έως το τέλος της σεζόν 2011 αλλά έκανε και μια επανεμφάνιση το 2020 με 2021 από εκεί και έπειτα δεν ξανά εμφανίστηκε λόγω COVID.
Το 2024, η πίστα πέρασε σε νέα χέρια και από τότε στοχεύει στην επιστροφή της, με τον πρόεδρο Tayyip Erdogan να συναντάται τον Μάρτιο με τον πρόεδρο της παγκόσμιας ομοσπονδίας μηχανοκίνητου αθλητισμού (FIA), Mohammed Ben Sulayem, για να συζητήσουν την επαναφορά τόσο της F1 όσο και του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Ράλι (WRC).
Η εταιρεία Can Bilim Egitim Kurumlari A.S., στην οποία συμμετέχει η Lale Cander, πρόεδρος του τουρκικού παραρτήματος της Pirelli, προμηθευτή ελαστικών της F1, κέρδισε τον διαγωνισμό για τη διαχείριση της πίστας για τα επόμενα 30 χρόνια, έναντι ποσού περίπου 117,8 εκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με αναφορά των Haberturk.
Γερμανία - Hockenheim
Η Γερμανία με το πρώτο της Grand Prix να παίρνει θέση το 1970, και το τελευταίο το 2019, θέλει να ξανά γυρίσει στο καλεντάρι της Formula 1, αφού και η πίστα του Hockenheim πέρασε σε νέα ιδιοκτησία, που σχεδιάζει αναβαθμίσεις και κατασκευή τουριστικών υποδομών γύρω από αυτήν.
Oι νέοι διαχειριστές δηλώνουν ότι εργάζονται για την επιστροφή του Grand Prix Γερμανίας, αν και τα οικονομικά εμπόδια είναι σοβαρά.
Πορτογαλία - Portimao
Η Πορτογαλία θέλει να κάνει την επιστροφή της μετά από 6 χρόνια κενό καθώς από το 2021 σταμάτησε να περιλαμβάνεται στο καλεντάρι. Ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας, έχει δηλώσει ότι η χώρα είναι έτοιμη να επισημοποίησει την επιστροφή της στην πίστα Algavre Portimao για την σεζόν 2027.
Η πίστα έχει σταθερή παρουσία σε μεγάλες διοργανώσεις, όπως το MotoGP, που βοηθά στην υπόθεση της επιστροφής της, αφού η Liberty Media είναι ιδιοκτήτρια εταιρεία της F1 και του Moto GP.
Νότια Κορέα - Incheon
Στην πίστα Korea International στο Yeongam οι αγώνες διεξάγονταν από το 2010 έως το 2013 αλλά λόγω οικονομικών προβλημάτων αποχώρησε από το καλεντάρι. 15 χρόνια αργότερα η πόλη Incheon της Νότιας Κορέας έχει υποβάλει επίσημη «επιστολή πρόθεσης» προς τη Formula 1, ζητώντας να φιλοξενήσει έναν νέο αγώνα στο Street Circuit της πόλης, πιθανώς από το 2027.
Ο δήμαρχος της Incheon, Yoo Jeong-bok, συναντήθηκε με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Formula 1, Stefano Domenicali στο Ιαπωνικό Grand Prix στη Suzuka, για να παραδώσει την επιστολή.
Ο Jeong-bok δήλωσε: «Η Incheon είναι το καλύτερο μέρος για να φιλοξενήσει τη Formula 1, καθώς διαθέτει συγκοινωνιακό δίκτυο όπως το Αεροδρόμιο Incheon και το λιμάνι του, καθώς και πολλά καταλύματα. Θα ξεκινήσουμε πλήρεις διαπραγματεύσεις για τη διοργάνωση της Formula 1 στην Incheon».
Μην ξεχνάμε ότι το κορεατικό Grand Prix ήταν σταθερό μέρος του προγράμματος της Formula 1 για τέσσερα χρόνια, με τον Sebastian Vettel να κερδίζει σε τρεις διοργανώσεις, προτού η εκδήλωση καταστεί ασύμφορη.
Ταϊλάνδη
Το 2025, η κυβέρνηση της Ταϊλάνδης, έδωσε πράσινο φως για υποβολή προσφοράς για την διοργάνωση της F1 με πρώτο ορίζοντα το 2028.
Το κόστος του προτεινόμενου σχεδίου υπολογίζεται σε περίπου 1.2 δισεκατομμύρια δολάρια για μια πενταετή περίοδο από το 2028 έως το 2032.
Η πρόθεση είναι να γίνει ένας αγώνας στη Bangkok, πιθανόν σε μια διαδρομή δρόμου (street circuit), στην περιοχή Chatuchak ή σε άλλες κοντινές περιοχές ώστε να μπορέσουν να περιληφθούν ορισμένα σημεία τουριστικού ενδιαφέροντος.
Έχει εγκριθεί ένας προϋπολογισμός για σχεδιασμό και υποδομές, ξεκινώντας με μελέτες εφικτότητας για τη διαδρομή, τις επιπτώσεις στην πόλη, τις υποδομές κ.α.
Ανατολική Αφρική - Rwanda
Το 2024, ο Πρόεδρος της Rwanda, Paul Kagame, ανακοίνωσε επίσημα ότι η χώρα υποβάλλει υποψηφιότητα για να φιλοξενήσει Grand Prix της F1. Το προτεινόμενο είναι να κατασκευαστεί σε περιοχή κοντά στο νέο διεθνές αεροδρόμιο Bugesera, περίπου 40χλμ από την πρωτεύουσα Kigali.
Ο σχεδιασμός ανατίθεται σε εταιρεία του πρώην οδηγού Alexander Wurz, και προβλέπεται η διαδρομή να διέρχεται από δάση και γύρω από λίμνη.
Το κόστος του έργου υπολογίζεται στα 1.2 δισεκατομμύρια δολάρια και είναι μέρος συνολικού επενδυτικού πλάνου για ανάπτυξη υποδομών γύρω από τον αγώνα ώστε η πρόσβαση να είναι πιο εφικτή.
Αν περάσει η πρόταση, η Rwanda θα γίνει η πρώτη χώρα της υπό-Σαχάρας που θα έχει μοντέρνο Grand Prix της F1 και θα σηματοδοτήσει την επιστροφή της F1 στην Αφρική μετά από περισσότερα από 30 χρόνια.
Νότια Αφρική - Kyalami
Το ιστορικό circuit του Kyalami έλαβε χώρα για πρώτη φορά το 1967 και για πολιτικούς λόγους το είδαμε τελευταία φορά στο καλεντάρι το 1993.
Πρόσφατα, η πίστα εγκρίθηκε από τη FIA για αναβάθμιση ώστε να αποκτήσει κατηγορία Grade 1, που είναι απαραίτητη για την φιλοξενία ενός Grand Prix για Formula 1.
Οι αναβαθμίσεις που απαιτούνται περιλαμβάνουν βελτίωση των περιοχών εξόδου (run-off), αναβάθμιση φρακτών ασφαλείας αλλά και καλύτερες υποδομές αποστράγγισης.
Εφόσον ολοκληρωθούν οι εργασίες και περάσει την επιθεώρηση, το Kyalami μπορεί κερδίσει την άτυπη «κούρσα» με την Ρουάντα και να γίνει η πρώτη πίστα στην Αφρική με Grand 1 status μετά από χρόνια, προσελκύοντας την F1 πίσω στην ήπειρο.
Μαρόκο
Το Μαρόκο έχει επίσης εκπονήσει ένα φιλόδοξο σχέδιο ύψους 1.2 δισεκατομμυρίων δολαρίων, στην νότια πλευρά της Tangier, περίπου 20χλμ από τη πόλη.
Το έργο αυτά συμπεριλαμβάνει έναν αγωνιστικό χώρο με πιστοποίηση Grade 1, ικανό να φιλοξενεί F1, MotoGP, WEC αλλά και συνοδευτικές υποδομές όπως ξενοδοχεία, μαρίνα, εμπορικά κέντρα κ.α
Η τελευταία φορα που το Μαρόκο φιλοξένησε F1 ήταν το 1958.
Ινδία
Η Ινδία φιλοξένησε το Grand Prix στο Buddha International Circuit στο Greater Noida για τρεις σεζόν, από το 2011 έως το 2013.
Ο βασικός λόγος που η F1 σταμάτησε εκεί σχετίζεται με φορολογικά ζητήματα, ειδικότερα με το ότι η τοπική κυβέρνηση της πολιτείας Uttar Pradesh δεν αναγνώρισε την εκδήλωση ως αθλητική αλλά ως «ψυχαγωγία», κάτι που σημαίνει βαριά φορολόγηση εισιτηρίων, εισοδημάτων κ.α
Παρόλα αυτά, υπάρχει σημαντική υποδομή και ενδιαφέρον: το κοινό, η πίστα, και οι εγκαταστάσεις θεωρούνται καλές, και υπάρχει όραμα για επιστροφή αν ξεπεραστούν οι φορολογικές, χρηματοδοτικές και κανονιστικές προκλήσεις.
Η είσοδος νέων χωρών στο καλεντάρι της Formula 1 είναι αναμφίβολα θετική εξέλιξη: διευρύνει το κοινό, προσφέρει νέες προκλήσεις και ενισχύει τη διεθνή διάσταση του αθλήματος. Όμως, το ερώτημα που ανακύπτει είναι κατά ποσό μπορεί να συνεχιστεί αυτή η επέκταση χωρίς να επηρεαστεί η ισορροπία του ίδιου του θεσμού. Ποσά Grand Prix μπορεί να χωρέσει πραγματικά μια σεζόν; Πόσο χρόνο ξεκούρασης χρειάζονται οι οδηγοί και οι ομάδες; Όπως καταλαβαίνουμε περισσότερα Grand Prix σημαίνει περισσότερη δουλειά για όλους. Και, τελικά ποσό «κορεσμό» μπορεί να αντέξει το ίδιο το κοινό;