Οικονομία

Κομισιόν: στα 11 δις το πακέτο στήριξης της ελληνική Οικονομίας

Μείωση του ΕΝΦΙΑ, επαναφορά των πλειστηριασμών, αλλά και μεγάλη αβεβαιότητα για το μέλλον, «βλέπει» η Κομισιόν στην έκθεση της για την ελληνική Οικονομία.

Του Νίκου Ρογκάκου

Πακέτο μέτρων 11 δισεκατομμυρίων ευρώ, μείωση του ΕΝΦΙΑ ακόμη και φέτος αλλά και μερική επαναφορά των πλειστηριασμών «βλέπει» η Κομισιόν στην έκθεση με τις φθινοπωρινές  προβλέψεις της για το 2020.

Ειδικότερα, η Κομισιόν εστιάζει στα δημόσια οικονομικά λόγω της πανδημίας και παραπέμπει σε ένα πακέτο μέτρων που θα φθάσει στα 11 δις ευρώ από 7,5 που προβλέπονται σήμερα για το 2021, με την υποσημείωση πως τα μέτρα που έχουν λάβει οι ελληνικές αρχές κινούνται ελαφρά πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Η εφαρμογή των μέτρων εκτιμάται στη σωστή κατεύθυνση, με χαρακτηριστική τη συγκράτηση της ανεργίας, αλλά επισημαίνεται πως η σταδιακή απόσυρσή τους -όταν έρθει η ώρα- θα αποκαλύψει τις πληγές της πανδημίας.

«Η πολιτική απάντηση της Ελλάδας ήταν ταχεία από την αρχή της επιδημίας του κορωνοϊού και με τα προαναφερθέντα μέτρα, το συνολικό της μέγεθος αναμένεται να φθάσει περίπου το 9,4% του ΑΕΠ το 2020 και το 6,5% του ΑΕΠ το 2021.

Συνολικά, σύμφωνα με τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Επιτροπής 2020, το μέγεθος των μέτρων στήριξης (ως ποσοστό του ΑΕΠ) που υιοθέτησε η ελληνική κυβέρνηση για την ανακούφιση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της επιδημίας του κορωνοϊού είναι ελαφρώς υψηλότερη από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Στο μέτωπο της ανάπτυξης, προβλέπονται «αναιμικές» επιδόσεις το πρώτο εξάμηνο, με επανάληψη των τελευταίων εκτιμήσεων της Κομισιόν για ύφεση κοντά στο 10% πέρυσι, ανάπτυξη 3,5% φέτος και 5% του χρόνου. Οι προβλέψεις αυτές συνεχίζουν να υπόκεινται σε αβεβαιότητες.

Η Κομισιόν ζητά μερική επαναφορά των πλειστηριασμών

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο πεδίο των «κόκκινων» δανείων, του Πτωχευτικού, των πλειστηριασμών, όπου αποτυπώνονται σαφώς οι επιφυλάξεις των Βρυξελλών στην απόφαση της κυβέρνησης να «παγώσει» τη λήψη μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης, προτρέποντας την Αθήνα να υιοθετήσει προσωρινές και πιο στοχευμένες λύσεις, προστατεύοντας, πάντως, τα πιο «αδύναμα» νοικοκυριά.

Μείωση ΕΝΦΙΑ

Η ώρα των αλλαγών φαίνεται να πλησιάζει. Σύμφωνα με την έκθεση, έχει σημειωθεί πρόοδος στη δέσμευση αποτίμησης του ΕΝΦΙΑ με τις νέες αντικειμενικές αξίες και «ο καθορισμός των νέων αντικειμενικών αξιών που αναμένεται έως τον Μάρτιο θα διευρύνει ουσιαστικά τη βάση φόρου ακινήτων. Στη συνέχεια, οι αρχές σκοπεύουν να ολοκληρώσουν τον σχεδιασμό μιας μεταρρύθμισης ουδέτερης απόδοσης στον ενιαίο φόρο ιδιοκτησίας έως τα τέλη Απριλίου».

Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας έχει σημειώσει αρκετές φορές το τελευταίο διάστημα τη δέσμευση της κυβέρνησης να προχωρήσει σε νέα μείωση στον ΕΝΦΙΑ κατά 8% μετά την ένταξη νέων περιοχών στο σύστημα (3.000 περιοχές-φιλέτα), αξιοποιώντας τον δημοσιονομικό χώρο που θα προκύψει ακριβώς από αυτή την ένταξη. Εφόσον πράγματι τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα και δεν υπάρξουν νέες ανατροπές, ο μειωμένος ΕΝΦΙΑ θα μπορούσε να γίνει πράξη από τα φετινά εκκαθαριστικά, τα οποία θα είναι ιδιαιτέρως «βαριά», από την άλλη πλευρά, για όσους ιδιοκτήτες είχαν ακίνητα τα οποία φορολογούνταν μέχρι τώρα ως χωράφια παρά το γεγονός ότι βρίσκονταν δίπλα στο κύμα σε πανάκριβες τουριστικές περιοχές.

Αβεβαιότητα

Επίσης αναδεικνύεται ο παράγων αβεβαιότητας με αιχμή τα γεωπολιτικά και το δημογραφικό. «Οι προβολές υπόκεινται σε σημαντική αβεβαιότητα που συνδέονται κυρίως με την εξέλιξη της πανδημίας και την επιτυχία της εκστρατείας εμβολιασμού. Η πρόοδος στην καταπολέμηση της πανδημίας, τόσο στο εσωτερικό όσο και διεθνώς, είναι επίσης κρίσιμη για την ανάκαμψη της τουριστικής βιομηχανίας», αναφέρει.

«Η αβεβαιότητα αφορά επίσης την ταχύτητα ανάκαμψης του ιδιωτικού τομέα μετά τη λήξη των μέτρων στήριξης, τα οποία θα πρέπει να σχεδιαστούν προσεκτικά προειδοποιεί και τονίζει ότι «οι γεωπολιτικές εντάσεις στην περιοχή και η παρατεταμένη κρίση μετανάστευσης προσθέτουν περαιτέρω αβεβαιότητα στις μακροοικονομικές προοπτικές».

«Οι προβλέψεις για τα δημόσια οικονομικά υπόκεινται σε σημαντικούς κινδύνους. Η αβεβαιότητα σχετικά με την εξέλιξη της πανδημίας παραμένει μεγάλη, η οποία μεταφράζεται σε σημαντικούς δημοσιονομικούς κινδύνους ως περαιτέρω παράταση των μέτρων περιορισμού και της σχετικής δημοσιονομικής στήριξης, η οποία θα πρέπει να είναι τόσο στοχευμένη όσο και προσωρινή, θα μπορούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση του φορολογικού κόστους. Η πιθανότητα αξιοποίησης των κρατικών εγγυήσεων θα αυξηθεί με τη διάρκεια της κρίσης. Πέρα από την πανδημία, οι αποφάσεις για αναδρομικές συντάξεις και δικαστικές υποθέσεις εναντίον της ΕΤΑΔ εξακολουθούν να αποτελούν φορολογικούς κινδύνους.

«Από την άλλη πλευρά, οι προβλέψεις  δεν ενσωματώνουν τον οικονομικό αντίκτυπο του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας για την Ελλάδα, η εφαρμογή του οποίου αναμένεται να δώσει σημαντική ώθηση στην ανάπτυξη».

Οι Αστερίσκοι

Η έκθεση σημειώνει ότι «το απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων εξακολούθησε να μειώνεται, κυρίως χάρη στο σύστημα Ηρακλής και τον προσωρινό αντίκτυπο της αναστολής».

«Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στο τέλος Σεπτεμβρίου 2020 ανήλθαν σε 58,7 δισεκατομμύρια ευρώ, μειωμένα κατά 9,8 δισεκατομμύρια ευρώ από τον Δεκέμβριο του 2019, αλλά μόνο 1 δισεκατομμύριο ευρώ κάτω από το προηγούμενο τρίμηνο».

Επίσης η έκθεση για άλλη μια φορά θέτει ζητήματα με την ολοκλήρωση της ευθυγράμμισης των εμπορικών τιμών ακινήτων με τις αντικειμενικές αλλά και τα ληξιπρόθεσμα.

Σύμφωνα με την έκθεση έχει σημειωθεί πρόοδος στη δέσμευση αποτίμησης του ΕΝΦΙΑ με τις νέες αντικειμενικές αξίες και «ο καθορισμός των νέων αντικειμενικών αξιών που αναμένεται έως τον Μάρτιο θα διευρύνει ουσιαστικά τη βάση φόρου ακινήτων. Στη συνέχεια, οι αρχές σκοπεύουν να ολοκληρώσουν το σχεδιασμό μιας μεταρρύθμισης ουδέτερης απόδοσης στον ενιαίο φόρο ιδιοκτησίας έως τα τέλη Απριλίου».

Τα θετικά

Από τη θετική πλευρά, η Ελλάδα αναμένεται να επωφεληθεί σε μεγάλο βαθμό από τη διευκόλυνση ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, μέσω μεγάλης κλίμακας χρηματοδοτικής στήριξης σε μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις που ενισχύουν την ανάπτυξη, η οποία θα παρείχε σημαντική στήριξη στην οικονομία και θα ενίσχυε την πιθανή ανάπτυξη, η οποία μπορεί να διευκολύνει την επίτευξη συνετές δημοσιονομικές θέσεις».

Όπως τονίζεται οι αρχές ενθαρρύνονται να συνεχίσουν να κινητοποιούν πόρους με σκοπό να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για να επιτύχουν τις δέουσες συγκεκριμένες δεσμεύσεις τους εγκαίρως για τη δέκατη ενισχυμένη έκθεση εποπτείας, η οποία θα εκδοθεί τον Μάιο και για την οποία συνδέεται με το επόμενο πακέτο μέτρων για το χρέος.

Η Κομισιόν αναφέρει ότι «παρά τις δύσκολες συνθήκες, οι αρχές κατάφεραν να προχωρήσουν ικανοποιητικά σε διάφορους τομείς, όπως η εκπαίδευση, η διαχείριση των κρατικών περιουσιακών στοιχείων, τα έργα ιδιωτικοποίησης και η ενεργειακή πολιτική.»

Σημειώνει ότι «οι συνθήκες χρηματοδότησης παραμένουν ευνοϊκές και η κυβέρνηση συνεχίζει να διαθέτει ένα μεγάλο απόθεμα μετρητών.» Μια επικαιροποιημένη ανάλυση βιωσιμότητας χρέους θα παρουσιαστεί στην επόμενη έκθεση.

Ωστόσο, αναφέρει ότι  «ο συνολικός ρυθμός εφαρμογής φαίνεται να έχει επιβραδυνθεί σε διάφορους τομείς, κυρίως λόγω του πανδημικού πλαισίου και η εφαρμογή μέτρων για την αντιμετώπιση πολλών δεσμεύσεων έχει καθυστερήσει».

Ανεργία

«Η ανεργία συνέχισε να μειώνεται, φτάνοντας το 16,2% το τρίτο τρίμηνο του 2020, γεγονός που δείχνει ότι τα ισχύοντα μέτρα στήριξης είναι επιτυχή στην προστασία των θέσεων εργασίας. Ταυτόχρονα, η απασχόληση μειώθηκε σε σύγκριση με πριν από ένα χρόνο, κυρίως λόγω του χαμηλότερου αριθμού προσλήψεων στον τουριστικό τομέα. Η ανεργία των νέων μειώθηκε επίσης, αλλά παραμένει πολύ υψηλή στο 34,2% το τρίτο τρίμηνο», καταγράφει η Κομισιόν.