Πολιτική

Χάικο Μάας: Κακή έκπληξη η έξοδος του “Oruc Reis”

Τι λέει ο Υπ. Εξωτερικών της Γερμανίας, που ασκεί την Προεδρία της ΕΕ, για τις τουρκικές προκλήσεις και τις επαπειλούμενες κυρώσεις.

Ως «κακή έκπληξη» που προκαλεί απογοήτευση στο Βερολίνο περιγράφει, στην αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στην «Καθημερινή», ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Χάικο Μάας την απόφαση της Τουρκίας να στείλει εκ νέου το ερευνητικό πλοίο «Ορούτς Ρέις» σε απόσταση αναπνοής από το Καστελλόριζο.

Παρά την έκπληξη, ο κ. Μάας επισημαίνει ότι «το να εγκαταλείψουμε τη διπλωματία σε αυτό το σημείο, είναι μια πολυτέλεια που δεν μπορούμε να αντέξουμε». Πρακτικά, ο κ. Μάας παραδέχεται ότι η γερμανική προσπάθεια μεσολάβησης (αν και ο ίδιος την περιγράφει ως «καλές υπηρεσίες») είναι σε απόλυτη συνεννόηση με τις ΗΠΑ, ταυτόχρονα όμως αποτελεί και συνειδητή επιλογή του Βερολίνου και όχι απλή σύμπτωση του γεγονότος ότι ασκεί καθήκοντα προεδρίας της Ε.Ε. το τρέχον εξάμηνο.

Ο κ. Μάας επαναλαμβάνει ότι ο ερχόμενος Δεκέμβριος είναι στην πραγματικότητα το χρονικό ορόσημο μέχρι το οποίο η Αγκυρα θα πρέπει να έχει αποφασίσει την τακτική που θα ακολουθήσει έναντι της Ε.Ε. Σε αυτό το πλαίσιο, επισημαίνει ο κ. Μάας, η Ε.Ε. έχει σαφώς αποφασίσει πως οι κυρώσεις είναι μέρος της διπλωματικής εργαλειοθήκης της. 

Αυτή είναι η πρώτη φορά που η Γερμανία πήρε το προβάδισμα σε μια μεσολάβηση ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Τουρκία. Γιατί;

Μάλλον δεν θα την αποκαλούσα «μεσολάβηση». Οι προσπάθειές μας είναι «καλές υπηρεσίες» που παρέχουμε με την ιδιότητα της χώρας που προεδρεύει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αλλά και ως χώρα που έχει κρατήσει ανοιχτές γραμμές επικοινωνίας με την Aγκυρα. Η κατάσταση ασφαλείας στην Ανατολική Μεσόγειο μας αφοράς όλους – όπως και οι εντάσεις ανάμεσα σε δύο εταίρους στο ΝΑΤΟ, την Ελλάδα και την Τουρκία. Εργαστήκαμε στενά με τους Αμερικανούς φίλους μας, μοιραζόμαστε την ίδια ανάλυση της κατάστασης. Παρ’ όλες τις δυσκολίες, απλώς το να καθόμαστε δεν είναι επιλογή για εμάς.

Η γερμανική κυβέρνηση αντιτάχθηκε σε κυρώσεις στην Τουρκία πριν και κατά τη διάρκεια της τελευταίας Συνόδου Κορυφής. Ποιο ήταν το σκεπτικό;

Oταν χρησιμοποιείς φάρμακο, πρέπει πάντα να διαβάζεις τις προληπτικές οδηγίες, να γνωρίζεις τους κινδύνους και τις παρενέργειες. Είναι το ίδιο με τις κυρώσεις. Αποτελούν μέρος της διπλωματικής εργαλειοθήκης μας, αλλά πρέπει να χρησιμοποιούνται με σύνεση. Είμαστε ήδη σε αυτό το σημείο ως προς την Τουρκία; Αυτό θα πρέπει να εξαρτάται από την Aγκυρα. Eχουμε ορίσει έναν καθαρό και μετρημένο τρόπο μπροστά μας μέχρι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Δεκέμβριο. Είναι στο χέρι της Τουρκίας να συμφωνήσει. Και τον Δεκέμβριο θα πρέπει να αποφασίσουμε. 

Το ερευνητικό σκάφος «Ορούτς Ρέις» απέπλευσε ξανά παρά την προηγούμενη συμφωνία. Πόσο ανησυχείτε γι’ αυτήν την εξέλιξη; Eχει υπονομεύσει τις μεσολαβητικές προσπάθειές σας; Hταν έκπληξη; Γιατί ακυρώσατε την επίσκεψή σας στην Aγκυρα;

Hταν έκπληξη, μια πολύ κακή έκπληξη. Αυτό το «μπρος-πίσω» της αποκλιμάκωσης και μετά πάλι κλιμάκωση είναι πολύ δύσκολο να γίνει κατανοητό και οδηγεί σε αδιέξοδο. Καταλαβαίνω την αίσθηση απογοήτευσης που νιώθουν πολλοί και τη μοιράζομαι. Αλλά η απογοήτευση και ο θυμός είναι κακοί σύμβουλοι στη διπλωματία. Πρέπει να εστιάσουμε στα στρατηγικά συμφέροντά μας και να δράσουμε αναλόγως. Γι’ αυτό και το να εγκαταλείψουμε τη διπλωματία σε αυτό το σημείο είναι μια πολυτέλεια που δεν μπορούμε να αντέξουμε.

Φαίνεται ότι υπάρχει ριζική διαφωνία για την ατζέντα των διμερών συνομιλιών ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Τουρκία. Πρέπει οι συνομιλίες να είναι αποκλειστικά για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών, όπως αποφάσισε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο; Οι κυρώσεις είναι ξανά στο τραπέζι μετά τον απόπλου του «Ορούτς Ρέις» και το άνοιγμα συνοικίας των Βαρωσίων στην Κύπρο;

Θα άφηνα στις εμπλεκόμενες πλευρές να αποφασίσουν (σ.σ. για την ατζέντα). Αυτό που είναι καθαρό σε μένα είναι ότι υπάρχουν αρκετά ζητήματα όπου ένας απευθείας διάλογος ανάμεσα στην Αθήνα και στην Αγκυρα έχει νόημα. Η πρόσφατη συνάντηση ανάμεσα στους δύο συνεργάτες μου, τον Νίκο Δένδια και τον υπουργό Εξωτερικών Τσαβούσογλου, στην Μπρατισλάβα ήταν μια καλή αρχή. Η δουλειά μας ως υπουργών Εξωτερικών πρέπει να είναι πάντα να περπατήσουμε αυτό το «έξτρα μίλι» διπλωματίας, ώστε να βοηθήσουμε να μείνουν τα κανάλια επικοινωνίας ανοιχτά και να ελαχιστοποιηθούν οι παρεξηγήσεις. Οχι το αντίθετο!

Πηγή: kathimerini.gr