Υγεία

Έχει θέση το παγωτό στη διατροφή μας;

Γράφει η Όλγα Τσιότσιου, Κλινική Διαιτολόγος, Τμήμα Κλινικής Διαιτολογίας ΥΓΕΙΑ.

Με την αύξηση της θερμοκρασίας κατά τους καλοκαιρινούς μήνες πολλοί καταφεύγουμε σε διάφορες λύσεις προκειμένου να δροσιστούμε. Μία από αυτές είναι αδιαμφισβήτητα το παγωτό. Ας δούμε τους λόγους που η επιλογή του μπορεί να ενθαρρύνεται και άλλους που συνηγορούν στην κατανάλωσή του με μέτρο.

Το παγωτό παρασκευάζεται από φρέσκο γάλα ή κρέμα γάλακτος, βούτυρο, ζάχαρη, γλυκαντικές ουσίες, πρόσθετα, αρωματικές ύλες, χρωστικές κ.λπ. Επίσης, μπορεί να περιέχει και άλλα υλικά, ανάλογα με τη γεύση, όπως σοκολάτα, ξηροί καρποί, φρούτα, μπισκότα και άλλα πολλά. Η λίστα αυτή δεν τελειώνει.

Καθώς όμως το βασικό συστατικό του παγωτού είναι το γάλα, μπορεί κανείς να εντοπίσει τα περισσότερα από τα θετικά χαρακτηριστικά του. Η καζεΐνη που περιέχεται στο γάλα του παγωτού αποτελεί πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας, που σημαίνει ότι περιέχει όλο το φάσμα των απαραίτητων αμινοξέων (δηλαδή τα αμινοξέα που δε μπορεί να συνθέσει ο οργανισμός μας). Τα αμινοξέα επιτελούν σημαντικές λειτουργίες του οργανισμού, που σχετίζονται με την ανάπτυξη, το μεταβολισμό, τη δημιουργία ενζύμων, την επιδιόρθωση των ιστών κ.ά. Επιπρόσθετα, το ασβέστιο και ο φώσφορος που περιέχει συνδράμουν στην υγεία των οστών μας, αλλά αποτελούν σημαντικά συστατικά και για πολλές άλλες λειτουργίες του οργανισμού. Σε μικρότερες ποσότητες περιέχονται επίσης, λιποδιαλυτές βιταμίνες, βιταμίνες του συμπλέγματος Β και μαγνήσιο.

Με μέτρο η κατανάλωση του παγωτού!

Μπορούμε λοιπόν να ενθαρρύνουμε την κατανάλωση παγωτού σε άτομα που ακολουθούν λακτο-χορτοφαγική δίαιτα, σε άτομα που αποστρέφονται το κρέας ή το σκέτο γάλα, καθώς και σε παιδιά ή εγκύους που δυσκολεύονται να καλύψουν τις ανάγκες τους σε ασβέστιο και πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας. Ωστόσο, τόσο στο γενικό και υγιή πληθυσμό, όσο και στην περίπτωση των παιδιών, η κατανάλωση παγωτού καλό είναι να μην υπερβαίνει τις δύο μπάλες την εβδομάδα.

Από μία άλλη σκοπιά, δε θα μπορούσαμε να παραλείψουμε την επίδραση που μπορεί να έχουν τα οργανοληπτικά του χαρακτηριστικά (υφή, γεύση) και η γλυκύτητά του στη διάθεσή μας. Ειδικά τα τελευταία χρόνια η ποικιλία των παγωτών έχει ξεπεράσει κάθε φαντασία και μπορεί να ικανοποιήσει και τον πιο απαιτητικό.

Ποιοι πρέπει να το αποφεύγουν;

Στον αντίποδα όλων αυτών, υπάρχει ένας προβληματισμός σχετικά με την περιεκτικότητα του παγωτού σε ζάχαρη, χοληστερόλη και σε λιπαρά και μάλιστα κορεσμένα. Πόσο μάλλον όταν αυτά τα συστατικά σχετίζονται με τον κίνδυνο εμφάνισης παχυσαρκίας και καρδιαγγειακών νοσημάτων. Έτσι, άτομα με παχυσαρκία, σακχαρώδη διαβήτη, καρδιαγγειακά και δυσλιπιδαιμίες ή ακόμα και εκείνα που βρίσκονται στις ομάδες υψηλού κινδύνου για την εμφάνισή τους καλό θα είναι να τα αποφεύγουν.

Ακόμη, λόγω του υψηλού ενεργειακού του φορτίου, το παγωτό δεν αποτελεί καλό σύμμαχο για τη διατροφή σας, εάν προσπαθείτε να χάσετε βάρος. Μπορείτε, ωστόσο, να το εντάξετε σε ένα υποθερμιδικό πρόγραμμα διατροφής, όμως σε μικρή ποσότητα (π.χ. 1-2 μπάλες/εβδομάδα).

Πως να επιλέξουμε παγωτό με λιγότερες θερμίδες;

Οι θερμίδες που προσλαμβάνονται μέσω ενός παγωτού μπορούν να περιοριστούν εάν επιλέξετε παγωτά χωρίς ζάχαρη (με στέβια) ή χωρίς λιπαρά. Παρόμοια, το παγωτό τύπου ξυλάκι, χωρίς επικάλυψη, είναι χαμηλότερο σε θερμίδες σε σχέση με άλλα. Μία άλλη ολιγοθερμιδική πρόταση είναι τα σορμπέ ή οι γρανίτες, καθώς δεν περιέχουν κάποιο ζωικό λίπος, παρά μόνο χυμό ή πουρέ φρούτων. Ωστόσο, από την σκοπιά της διατροφικής αξίας, μάλλον θεωρούνται φτωχά, καθώς παρέχουν μόνο απλά σάκχαρα στον οργανισμό. Συγκεντρώνοντας όλα τα υπέρ και τα κατά, ίσως η ιδανικότερη επιλογή για τα παιδιά αλλά και για τους υγιείς ενήλικες είναι μία μπάλα από ένα απλό παγωτό, χωρίς σιρόπι ή κάποια άλλη επικάλυψη, σε συχνότητα 1 έως 2 φορές την εβδομάδα. 

Πως να φτιάξετε ένα σπιτικό παγωτό!

Ακολουθούν δύο πολύ απλές, υγιεινές και σπιτικές συνταγές, εναλλακτικές του κλασικού παγωτού, κατάλληλες για να ξεγελάσετε μικρούς και μεγάλους.

1. Παγωμένο γιαούρτι με φρούτο της επιλογής σας Κόψτε σε φέτες το φρούτο που επιθυμείτε (π.χ. φράουλες ή blueberry) και απλώστε το σε ένα ταψάκι και βάλτε το στην κατάψυξη. Αφού παγώσει, χτυπήστε το καλά σε ένα πολυμηχάνημα με γιαούρτι (για πιο ελαφριά εκδοχή χρησιμοποιήστε γιαούρτι 2%) και μέλι, ανάλογα με το πόσο γλυκό το θέλετε (εναλλακτικά χρησιμοποιήστε λίγη στέβια).
2. Παγωτό μπανάνα: Κόψτε σε φέτες, ώριμες μπανάνες και αφήστε τις στην κατάψυξη για λίγες ώρες. Κατόπιν χτυπήστε τις στο πολυμηχάνημα μέχρι να γίνουν πουρές. Το αποτέλεσμα είναι δροσιστικό, ελαφρύ και με ελάχιστες θερμίδες. 

*Άρθρο της Όλγας Τσιότσιου, Κλινικής Διαιτολόγου Τμήματος Κλινικής Διαιτολογίας ΥΓΕΙΑ.