Ευρώπη

Κρίσιμες για την Μέρκελ οι εκλογές στην Έσση

Καθοριστικές για το γερμανικό πολιτικό σκηνικό χαρακτηρίζονται από πολλούς οι εκλογές στο κρατίδιο – χρηματοοικονομικό κέντρο της Γερμανίας.

Ως την «κουζίνα πειραματισμών» της γερμανικής πολιτικής περιγράφει η εφημερίδα Bild το κρατίδιο της Έσσης. «Στην Έσση (σχεδόν) όλα μπορούν να συμβούν», επισημαίνει η εφημερίδα, αναφερόμενη στις περίφημες «πρωτιές» κυβερνητικών συνασπισμών των Σοσιαλδημοκρατών (SPD) με τους Πράσινους το 1985 και των Χριστιανοδημοκρατών (CDU) με τους Πράσινους το 2013.

Στις σημερινές εκλογές όμως, από τον «δοκιμαστικό σωλήνα» της Έσσης το λιγότερο που προβλέπεται ότι θα προκύψει είναι ένα νέο κυβερνητικό σχήμα, π.χ. μεταξύ CDU, Πρασίνων και Φιλελευθέρων (FDP). Παρά την επίμονη διαβεβαίωση της Καγκελαρίου Άγγελας Μέρκελ ότι «οι κρατιδιακές εκλογές δεν είναι μίνι ομοσπονδιακές εκλογές» και ότι «το διακύβευμα αφορά κυρίως τους κατοίκους της Έσσης», δεν αποκλείεται τα 4,4 εκατομμύρια ψηφοφόρων του κρατιδίου που φιλοξενεί το χρηματοοικονομικό κέντρο της Γερμανίας να προκαλέσουν έναν χωρίς προηγούμενο πολιτικό σεισμό σε ολόκληρη τη χώρα.

Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, τόσο ο υποψήφιος του CDU και σημερινός κρατιδιακός Πρωθυπουργός Φόλκερ Μπουφιέ όσο και οι επικεφαλής των συνδυασμών του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) και των Πρασίνων έχουν σχεδόν ίσες πιθανότητες να σχηματίσουν την επόμενη κυβέρνηση. Το 28% που δίνουν όμως οι δημοσκόποι στο κόμμα της κυρίας Μέρκελ είναι πολύ μακριά από το 38,3% που συγκέντρωσε το 2013, όπως και το 20% του SPD από το 30,7% των προηγούμενων εκλογών. Αντιθέτως, οι Πράσινοι, που διανύουν περίοδο εξαιρετικά υψηλής δημοτικότητας σε όλη τη χώρα, φαίνεται ότι θα διπλασιάσουν το ποσοστό τους, από το 11,1% με το οποίο μπήκαν στην τοπική κυβέρνηση, στο 20%, αν επαληθευτούν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις.

Η πρώτη εκτίμηση αποτελέσματος θα δοθεί από τα δύο κανάλια της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης (ARD, ZDF) περί τις 19:00 (ώρα Ελλάδος). Την ίδια στιγμή θα ξεκινήσει η συζήτηση, όχι τόσο για την επόμενη κυβέρνηση που θα σχηματιστεί στο Βισμπάντεν, αλλά για την τύχη του «μεγάλου» συνασπισμού αλλά και για το πολιτικό μέλλον των αρχηγών των δύο - άραγε πρώην; - μεγαλύτερων κομμάτων της Γερμανίας.

Η Άγγελα Μέρκελ έχει κατ' επανάληψη επιχειρήσει να αποσυνδέσει το αποψινό αποτέλεσμα από την ευρύτερη γερμανική πολιτική σκηνή, ωστόσο η ενδεχόμενη αποτυχία του κόμματός της να ηγηθεί της επόμενης κυβέρνησης στην Έσση θα «έλυνε» πιθανότατα τα χέρια - και την γλώσσα - των επικριτών της, ενώ θα έθετε υπό αμφισβήτηση την επανεκλογή της στην ηγεσία του CDU, η οποία είναι προγραμματισμένη για το τακτικό κομματικό Συνέδριο του Δεκεμβρίου. Είναι χαρακτηριστικό το ότι στελέχη και προσωπικότητες που την είχαν στηρίξει στο παρελθόν ζητούν τώρα την αποχώρησή της.

Ο πρώην επικεφαλής του Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών (IfO) του Μονάχου Χανς-Βέρνερ Ζιν, ο πρώην αντιπρόεδρος της Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης (CSU) Πέτερ Γκαουβάιλερ, αλλά και ο επιχειρηματίας Χάιντς Χέρμαν Τίλε εκτιμούν, μιλώντας στο περιοδικό Focus, ότι η «εποχή Μέρκελ» φτάνει στο τέλος της. «Η πολιτική της με αφήνει άναυδο», λέει ο κ. Τίλε και αναφέρεται στην «απαίτηση» της Καγκελαρίου να μην εξαντλείται η προεκλογική συζήτηση στο προσφυγικό.

Ο κ. Ζιν εκτιμά πως η κυρία Μέρκελ εξαργύρωσε την πολιτική του προκατόχου της Γκέρχαρντ Σρέντερ, με τις μεταρρυθμίσεις της «Ατζέντα 2010», αλλά δεν διαθέτει άλλο πολιτικό κεφάλαιο. «Μετά τις σημερινές εκλογές, CDU, CSU και SPD πρέπει να καταλάβουν ότι δεν μπορούν να συνεχίσουν όπως μέχρι τώρα», τονίζει ο κ. Γκαουβάιλερ, ενώ ακόμη και η Γενική Γραμματέας του κόμματος Ανεγκρέτ Κραμπ-Καρενμπάουερ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο ακόμη και διάλυσης του κυβερνητικού συνασπισμού, παραδεχόμενη ότι «κανείς δεν μπορεί να πει πόσο σταθερός θα μείνει» μετά τις σημερινές εκλογές. Την ίδια ώρα, όλοι στο CDU χαρακτηρίζουν ιδανική μεταβατική επιλογή για την Καγκελαρία, σε περίπτωση πρόωρης αποχώρησης της Μέρκελ, τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

Σε ανάλογη θέση όμως βρίσκεται και η αρχηγός του SPD Αντρέα Νάλες, η οποία, μετά την αποτυχία στις ομοσπονδιακές εκλογές του 2017, βλέπει διαρκώς τα ποσοστά του κόμματός της να συρρικνώνονται, ενώ δέχεται ήδη έντονη κριτική και πιέσεις να αποσύρει το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα από τον συνασπισμό με την κυρία Μέρκελ. Αν απόψε το SPD υποστεί νέα εκλογική ήττα και μείνει εκτός της επόμενης κρατιδιακής κυβέρνησης, οι Σοσιαλδημοκράτες κατά πάσα πιθανότητα θα κληθούν να λάβουν εξαιρετικά κρίσιμες αποφάσεις – σε πείσμα της κυρίας Νάλες, η οποία επέμενε τις τελευταίες μέρες ότι η εκλογική αναμέτρηση στην Έσση «δεν θα είναι μοιραία» ούτε για την ίδια, ούτε για την κυβέρνηση.