Γενικά

Οφέλη 5 δις ετησίως από τις ψηφιακές συναλλαγές

Όφελος 5 δις ετησίως εκτιμάται ότι μπορούν να φέρουν στην ελληνική οικονομία τρεις σημαντικές ψηφιακές συναλλαγές.

Οφέλη, τα οποία σε ετήσια βάση προσεγγίζουν τα €5 δις, μπορεί να αποκομίσει η ελληνική οικονομία μόνο από τις τρεις πιο σημαντικές ψηφιακές συναλλαγές (πληρωμές, τιμολόγηση, ηλεκτρονική τραπεζική). Για παράδειγμα, η ηλεκτρονική τιμολόγηση μπορεί να εξοικονομήσει €1δις - €1,5 δις, ετησίως, για τις ελληνικές επιχειρήσεις και να διευκολύνει σημαντικά τον άμεσο εντοπισμό πλαστών και εικονικών φορολογικών στοιχείων. Επίσης, σε συνδυασμό με τη σταδιακή υποχρεωτική εγκατάσταση τερματικών POS σε κύρια σημεία συναλλαγών μπορεί να αυξήσει την ετήσια είσπραξη του ΦΠΑ κατά €2 δις. Επιπλέον, η αύξηση της ηλεκτρονικής τραπεζικής στους μέσους όρους της Ε.Ε. μπορεί να επιφέρει ένα ετήσιο συνολικό όφελος της τάξης του €1,5 δις.

Οι τρεις πιο σημαντικές ψηφιακές συναλλαγές - πληρωμές, τιμολόγηση, ηλεκτρονική τραπεζική – μπορούν, να συνδράμουν στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας, την τόνωση των εσόδων και την πάταξη της φοροδιαφυγής, σύμφωνα με το sepe.gr. Τα παραπάνω στοιχεία προκύπτουν από τις διάφορες μελέτες, που έχει εκπονήσει τα τελευταία χρόνια το Εργαστήριο Ηλεκτρονικού Εμπορίου και Ηλεκτρονικού Επιχειρείν (ELTRUN) του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Τα στοιχεία αναδεικνύουν τη στρατηγική σημασία των ψηφιακών συναλλαγών στην αναβάθμιση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων, τη μείωση του λειτουργικού τους κόστους, τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών, την πάταξη της φοροδιαφυγής και αύξηση της είσπραξης του ΦΠΑ από πλευράς του Δημοσίου.

Ηλεκτρονική Τραπεζική

Σύμφωνα με άλλη έρευνα του ELTRUN, το όφελος για τους καταναλωτές από τη χρήση υπηρεσιών ηλεκτρονικής τραπεζικής μπορεί να ανέλθει σε €450 ετησίως (ανάλογα με το πλήθος συναλλαγών που εκτελούνται). Το δε όφελος ανά συναλλαγή μπορεί να φτάσει ή να ξεπεράσει τα €13, συνυπολογίζοντας το κόστος του χαμένου χρόνου και της μετακίνησης προς τα φυσικά σημεία εκτέλεσης συναλλαγών.

Σήμερα, το ποσοστό των ενεργών χρηστών e-banking στην Ελλάδα ανέρχεται, περίπου, στο 17% του πληθυσμού, ενώ είναι εγγεγραμμένοι περισσότεροι από 2,5 εκατ. χρήστες. Σε περίπτωση που η Ελλάδα κατάφερνε να φθάσει το μέσο όρο της Ε.Ε. (περίπου 50%), δηλαδή τριπλασιάζοντας τον αριθμό τον ενεργών χρηστών, το συνολικό όφελος θα μπορούσε να ανέλθει σε €1,5 δις για την εθνική οικονομία σε ετήσια βάση.

Η παρούσα συγκυρία (capital controls) οδήγησε σε σημαντική αύξηση τόσο των εγγεγραμμένων χρηστών, όσο και των ενεργών χρηστών. Συγκεκριμένα, οι πρόσφατοι περιορισμοί στην κίνηση των κεφαλαίων αύξησαν σημαντικά τους εγγεγραμμένους χρήστες e-banking στην Ελλάδα και κυρίως, τον αριθμό ενεργών χρηστών (κατά περίπου 30%), οι οποίοι εκτελούν τακτικά συναλλαγές μέσω των ψηφιακών καναλιών.

Ηλεκτρονική τιμολόγηση

Σήμερα, στην Ελλάδα περίπου 8.000 επιχειρήσεις διακινούν ηλεκτρονικά πάνω από 15 εκατ. τιμολόγια (από τα 250 εκατ. που εκδίδονται σε ετήσια βάση). Με βάση τα σημερινά στοιχεία χρήσης και του αριθμού των επιχειρήσεων, υπολογίζεται ότι η καθολική υιοθέτηση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης μπορεί να εξοικονομήσει €1 δις - €1,5 δις, ετησίως, για τις ελληνικές εταιρείες. Μάλιστα, η καθολική υιοθέτηση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης θεωρείται εφικτή σε ένα ορίζοντα 2-3 ετών.

Σύμφωνα με τη διεθνή εμπειρία, στη σταδιακή εξάπλωση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης έχουν προχωρήσει πολλές ευρωπαϊκές χώρες (Δανία, Νορβηγία, Ιταλία), η γειτονική Τουρκία και κράτη της Λατινικής Αμερικής (Βραζιλία, Μεξικό, Χιλή).

Άμεσα οφέλη μπορούν να προκύψουν, επίσης, για το Ελληνικό Δημόσιο και από τη μείωση του κόστους, την καλύτερη λειτουργία των κρατικών προμηθειών και την ενίσχυση της διαφάνειας. Με βάση το γεγονός ότι στην Ευρώπη οι κρατικές προμήθειες αντιπροσωπεύουν συνήθως 10% - 15% του συνολικού όγκου εμπορικών παραστατικών σε μια χώρα, αναμένεται ότι το μέτρο της ηλεκτρονικής τιμολόγησης για τις δημόσιες προμήθειες μπορεί να εξοικονομήσει στο Δημόσιο περίπου €200 εκατ. ετησίως.

Το πιο σημαντικό, όμως, όφελος για τη χώρα μας είναι η μείωση της φοροδιαφυγής μέσω της αυτοματοποίησης των φορολογικών ελέγχων. Αντίστοιχα συστήματα χρησιμοποιούνται με επιτυχία σε χώρες της Λατινικής Αμερικής που έχουν υψηλά ποσοστά φοροδιαφυγής. Επίσης, στην Πορτογαλία εφαρμόστηκε πρόσφατα μια αντίστοιχη πρωτοβουλία και είχε ως αποτέλεσμα σε ένα χρόνο την αύξηση της είσπραξης του ΦΠΑ κατά €780 εκατ.

Σε συνδυασμό με τη σταδιακή υποχρεωτική εγκατάσταση τερματικών POS στα κύρια σημεία συναλλαγών (που, πλέον, είναι εφικτό λόγω του χαμηλού κόστους και της προσφοράς φθηνών υπηρεσιών), σε δυο χρόνια μπορούμε να καταφέρουμε την αύξηση είσπραξης του ΦΠΑ τουλάχιστον κατά €2 δις ετησίως.

Ψηφιακές Πληρωμές

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ELTRUN, το 47% των Ελλήνων online αγοραστών χρησιμοποίησε την ηλεκτρονική τραπεζική και το ηλεκτρονικό εμπόριο για να ξεπεράσει το πρόβλημα έλλειψης μετρητών την περίοδο των κεφαλαιακών περιορισμών.

Την ίδια ώρα, που οι ηλεκτρονικές συναλλαγές πληρωμών κερδίζουν έδαφος παγκοσμίως και σε κάποιες χώρες της Ευρώπης (Μεγάλη Βρετανία, Φινλανδία, Ολλανδία) έχουν ξεπεράσει τις αντίστοιχες συναλλαγές με τα μετρητά, στην Ελλάδα οι πληρωμές με κάρτες αντιπροσώπευαν μόνο το 6% των πληρωμών, όταν ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι στο 24%. Τα δε ποσοστά χρήσης της ηλεκτρονικής τραπεζικής είναι από τα χαμηλότερα σε όλες τις χώρες της Ευρωζώνης.

Η ίδια έρευνα καταγράφει, πάντως, μια σημαντική αύξηση, κατά 30%, της χρήσης της ηλεκτρονικής τραπεζικής από Έλληνες online αγοραστές μόνο στις τρεις εβδομάδες από την επιβολή των κεφαλαιακών περιορισμών, ενώ στοιχεία της τραπεζικής αγοράς δείχνουν δεκαπλασιασμό της έκδοσης χρεωστικών καρτών την ίδια περίοδο.

Η υποχρεωτική εγκατάσταση τερματικών POS (υπολογίζεται ότι απαιτούνται επιπλέον 400.000-500.000 POS, που μπορεί να χρηματοδοτηθούν μέσω του νέου ΕΣΠΑ για τις πολύ μικρές εταιρίες/επαγγελματίες), θεωρείται εφικτή σε εύρος διετίας.