Γενικά

Συμφώνησαν ΕΕ και Τουρκία για το Προσφυγικό

Προηγήθηκε ολονύχτιο θρίλερ και "ανατολίτικο παζάρι". Τι ζητούσαν η Ελλάδα και η Κύπρος. Τι προβλέπει η συμφωνία. Τι λένε οι Τούρκοι και οι "28" της ΕΕ.

Συμφωνία των "28" της ΕΕ με την Τουρκία για το Προσφυγικό επήλθε, σύμφωνα με όσα μεταδίδονται απο τις Βρυξέλλες, μετά απο ένα σκληρό παζάρι των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Τουρκίας, κατά την δεύτερη ημέρα της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες.

Όπως επιβεβαιώνει συνεργάτης του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, η συμφωνία με την Τουρκία θα συναφθεί σήμερα, καθώς βρέθηκε κοινά αποδεκτό κείμενο και όροι στην διαπραγμάτευση.

Ο προσωπάρχης του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μάρτιν Σελμάιρ, έγραψε στο Twitter η συμφωνία της ΕΕ με την Τουρκία για τη μετανάστευση "θα συναφθεί σήμερα". Ταυτόχρονα, ο Φιλανδός Πρωθυπουργός Σιπίλα έγραψε επίσης στο Twitter ότι "η συμφωνία με την Τουρκία έχει εγκριθεί".

Ομόφωνη συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης ανακοίνωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλιου, Ντόναλντ Τουσκ μέσω Twitter.

Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ είχε συνομιλίες νωρίτερα σήμερα με τον Νταβούτογλου, ενημέρωσε γι' αυτές τους ηγέτες της ΕΕ, οι οποίοι ενέκριναν τη συμφωνία, όπως αναφέρουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο ένας μετά τον άλλον οι ηγέτες που μετέχουν της Συνόδου.

Μάλισα, ο ίδιος ο Τούρκος Πρωθυπουργός εκλήθη στην Σύνοδο των "28" προκειμένου να καθοριστούν οι τελευταίες λεπτομέρειες και διατυπώσεις επί του τελικού  προσχεδίου συμφωνίας που παρουσιάσε ο Ντόναλντ Τουσκ και να επισφραγιστεί έτσι το deal.

Σε τι συμφώνησαν Ευρωπαίοι και Τουρκία

Συμβιβαστική πρόταση τεσσάρων σημείων περιλαμβάνει το deal Ευρωπαϊκής Ένωσης - Τουρκίας για το Προσφυγικό.

Τα σημεία που συμφώνησαν οι «28» και ο Αχμέτ Νταβούτογλου, προβλέπουν ότι: 

-οι επαναπροωθήσεις στην Τουρκία των Σύρων που φτάνουν στην Ελλάδα, θα μπορούσαν να ξεκινήσουν από την Κυριακή 20 Μαρτίου.

Το μέτρο θα ισχύει για όσους βρεθούν επί ελληνικού-ευρωπαϊκού εδάφους απο αυτήν την ημερομηνία κι ύστερα κι όχι για όσους ήδη έχουν εγκλωβιστεί στην Ελλάδα, οι οποίοι θα παραμείνουν στη χώρα μας, μέχρι να γίνει η μετεγκαταστασή τους στα άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όλα αυτά, ενώ σήμερα ο αριθμός των εγκλωβισμένων προσφύγων στην Ελλάδα "έσπασε κάθε ρεκόρ". Μάλιστα, σε νέα Ειδομένη μετατρέπεται το λιμάνι του Πειραιά, όπου συνωστίζονται πλέον αρκετές χιλιάδες πρόσφυγες και παράτυποι μετανάστες, με ανησυχητικό πλέον φαινόμενο ότι είναι στην ημερήσια διάταξη οι εντάσεις και τα επεισόδια μεταξύ των προσφύγων

-θα επισπευστεί η εκταμίευση των 3 δισεκατομμυρίων ευρώ της βοήθειας απο την Ευρωπαϊκή Ένωση προς την Τουρκία. Το κονδύλι έχει ήδη εγκριθεί και αφορά ενίσχυση της Τουρκίας για την κάλυψη του κόστους "διαχείρισης" των προσφύγων. 

-θα επιταχυνθεί η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, με άμεσο άνοιγμα του "Κεφαλαίου 33", που αφορά τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό. Όπως αναφέρουν διπλωματικές πηγές, το εν λόγω κεφάλαιο δεν είναι από εκείνα που έχει μπλοκάρει η Κύπρος, γεγονός για το οποίο ο Νίκος Αναστασιάδης εξέφρασε την ικανοποίηση του. Το εν λόγω Κεφάλαιο το έχει μπλοκάρει η Γαλλία, η οποία όμως θα άρει το βέτο που έχει θέσει.

-θα διασφαλιστεί ότι η όλη διαδικασία των επαναπροωθήσεων στην Τουρκία θα γίνεται με με βάση τους κανόνες του ευρωπαϊκού και διεθνούς δικαίου.

Ικανοποιημένος ο Αναστασιάδης

"Ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης είναι ικανοποιημένος με το τελευταίο προσχέδιο συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και της Τουρκίας, το οποίο θα επιστρέφει τους μετανάστες που φτάνουν στην Ευρώπη μέσω του Αιγαίου", δήλωσε διπλωμάτης στις Βρυξέλλες.

Η Κύπρος είχε απειλήσει νωρίτερα να μπλοκάρει την συμφωνία λόγω διαφωνιών με την Τουρκία, αν η πρόταση της ΕΕ δεν ικανοποιούσε και τη Λευκωσία.

"Είπε πως ήταν χαρούμενος, δέχεται την πρόταση και ευχαριστεί τους διαπραγματευτές," είπε ο διπλωμάτης από την ΕΕ για τον Κύπριο Πρόεδρο.

Πολύωρο "ανατολίτικο παζάρι"  

Προηγήθηκαν μαραθώνιες συνομιλίες του Αχμέτ Νταβούτογλου από τα ξημερώματα με τους κ.κ. Τουσκ, Γιούνκερ και Ρούτε.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στη συνάντηση αυτή υπήρξε εμπλοκή καθώς δεν μπόρεσαν να βρουν άκρη σε κρίσιμα θέματα, γι' αυτό και καθυστέρησε κατά μία ώρα η επανάληψη της συνόδου των “28”.

Οι ίδιες πληροφορίες ανέφεραν ότι τα “αγκάθια” στην τετραμερή ήταν το άνοιγμα των ενταξιακών κεφαλαίων της Τουρκίας, με τον κ. Νταβούτογλου να ζητά πιο σαφείς και δεσμευτικές αναφορές, εκ μέρους των Ευρωπαίων, αλλά και το θέμα κατάργησης της βίζας για τους Τούρκους πολίτες, καθώς η ευρωπαϊκή πλευρά θέτει σειρά προϋποθέσεων. 

Όπως όλα δείχνουν η επίτευξη συμφωνίας με την Τουρκία κάθε άλλο παρά εύκολη θα είναι, όπως άλλωστε εκτίμησαν και οι Ευρωπαίοι ηγέτες την πρώτη ημέρα της Συνόδου Κορυφής, κατά την οποία οι «28» συμφώνησαν στην κοινή στάση που θα τηρήσουν στις συνομιλίες με την τουρκική πλευρά.

Εν τω μεταξύ, πηγή της ΕΕ δήλωσε ότι ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ είναι έτοιμος να υποβάλει σήμερα προς έγκριση στους 28 ηγέτες της ΕΕ ένα σχέδιο συμφωνίας με την Τουρκία για τη μείωση της παράτυπης μετανάστευσης προς την Ευρώπη. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, ο Τουσκ συγκάλεσε και πάλι τη σύνοδο κορυφής για να συζητήσει το σχέδιο της συμφωνίας στη διάρκεια του γεύματος, έπειτα από τις συνομιλίες που έγιναν το πρωί με τον τούρκο πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου.
«Ο Τουσκ είναι έτοιμος να βάλει το κείμενο στο τραπέζι για όλους τους ηγέτες της ΕΕ και να συστήσει την υιοθέτησή του με βάση τις διαπραγματεύσεις που έγιναν με την Τουρκία στη διάρκεια της νύκτας και σήμερα", πρόσθεσε η πηγή.

Βάσει της προτεινόμενης συμφωνίας, η Άγκυρα θα πάρει πίσω όλους τους παράτυπους μετανάστες που φθάνουν στην Ελλάδα, περιλαμβανομένων των σύρων προσφύγων, με αντάλλαγμα ότι η ΕΕ θα δέχεται μερικούς σύρους πρόσφυγες και θα ανταμείψει την Τουρκία με χρήματα, πρόωρη άρση της υποχρέωσης των τούρκων πολιτών να έχουν θεώρηση εισόδου όταν εισέρχονται στην ΕΕ και πρόοδο στις διαπραγματεύσεις της για να ενταχθεί στην ΕΕ. 

Η Καγκελάριος της Γερμανίας Μέρκελ αναφέρθηκε στις πρακτικές δυσκολίες που χαρακτηρίζουν τη συμφωνία για επανεισδοχή των αιτούντων άσυλο στην Τουρκίας και στην ανάγκη να στηριχθεί η Ελλάδα οικονομικά αλλά και τεχνικά. Πρόσθεσε επίσης πως ιδιαίτερη σημασία έχει και να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα της επιχείρησης του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο.

Πάντως θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι ο Τούρκος πρωθυπουργός, Αχμέτ Νταβούτογλου θα πιέσει τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να συμφωνήσουν στο άνοιγμα νέων κεφαλαίων στις διαπραγματεύσεις για την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε.

Δήλωση του Καγκελάριου της Αυστρίας:

Ο Τούρκος πρωθυπουργός, ο οποίος έφθασε αργά χθες στις Βρυξέλλες, ξεκίνησε από νωρίς το πρωί τις επαφές του. Προσερχόμενος στο «πρόγευμα εργασίας» με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, τον επικεφαλής της Κομισιόν, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και τον Ολλανδό πρωθυπουργό, Μαρκ Ρούτε, ο κ. Νταβούτογλου εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι θα βρεθεί κοινό έδαφος στις διαπραγματεύσεις.

Σημείωσε ότι θέλει να βεβαιωθεί πως οι σχέσεις της Τουρκίας με την Ε.Ε. είναι σε στέρεο έδαφος. «Πρέπει να συσφίξουμε τις σχέσεις μας με την Ε.Ε. Αυτό θα είναι προς όφελος για όλους», είπε.

«Για εμάς το προσφυγικό δεν είναι θέμα παζαριού, αλλά θέμα αξιών», τόνισε στους δημοσιογράφους.

Παράλληλα ο Τούρκος πρωθυπουργός διαμηνύει πως δεν θα δεχτεί καμία συμφωνία που θα μετατρέπει την Τουρκία σε μια «ανοιχτή φυλακή» για πρόσφυγες και μετανάστες.

«Δεν θα πρόκειται να δεχτούμε καμία πρόταση η οποία θα μετατρέπει την Τουρκία σε μια ανοιχτή φυλακή μεταναστών. Όλοι πρέπει να το γνωρίζουν αυτό. Ελπίζουμε ότι θα υπάρξει μια καλή έκβαση για την Τουρκία, για την Ε.Ε. και για τους πρόσφυγες», δήλωσε χθες.

Ένταση πυροδότησε, όμως, η τοποθέτηση του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ότι η Ευρώπη πρέπει να κοιτάζει τις δικές της επιδόσεις στο μεταναστευτικό ζήτημα πριν να λέει στην Τουρκία τι να κάνει με τους πρόσφυγες, και τόνισε ότι η χώρα του θα ακούει την κριτική από την Ευρώπη όσον αφορά στα δικαιώματα όταν αυτή είναι σωστή, διαφορετικά θα κάνει αυτό που κρίνει απαραίτητο.

Σε ομιλία του που μεταδόθηκε ζωντανά από την τηλεόραση, ο ισλαμοσυντηρητικός πρόεδρος δήλωσε επίσης ότι η Ευρώπη «χορεύει σε ναρκοπέδιο» υποστηρίζοντας άμεσα ή έμμεσα «τρομοκρατικές» οργανώσεις στην Τουρκία που έχουν ενωθεί εναντίον του κράτους. Χαρακτήρισε επίσης «ανέντιμη και ανειλικρινή» τη στάση της Ευρώπης έναντι των τρομοκρατικών οργανώσεων.

«Λάδι στη φωτιά» έριξε και η Ουγγαρία, αποκαλύπτοντας ότι σχεδιάζει να κλείσει τα κέντρα υποδοχής προσφύγων, μια ισχυρή ένδειξη της αντίθεσης της χώρας στα σχέδια κατανομής προσφύγων με αναγκαστική ποσόστωση σε ευρωπαϊκή κλίμακα..

Το δείπνο εργασίας των «28» ολοκληρώθηκε, αργά το βράδυ της Πέμπτης, χωρίς να πραγματοποιηθεί η καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου.

Η Καγκελάριος της Γερμανίας Άγκελα Μέρκελ, σε δηλώσεις της μετά τη συμφωνία των ηγετών των χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις θέσεις που θα παρουσιάσουν στην Τουρκία για το μεταναστευτικό στις Βρυξέλλες, είπε ότι δεν έχει οριστεί ημερομηνία για την έναρξη της επιστροφής μεταναστών στην Τουρκία, αλλά θα πρέπει να γίνει σύντομα. Σημείωσε πως η νόμιμη μετεγκατάσταση Σύρων προσφύγων από την Τουρκία στην Ε.Ε. θα πρέπει να ξεκινήσει λίγες μέρες μετά τις πρώτες επιστροφές από την Ελλάδα. Οι διαπραγματεύσεις με την Τουρκία δεν θα είναι εύκολες, πρόσθεσε, αλλά όλες οι χώρες της Ε.Ε. θέλουν συμφωνία για το προσφυγικό.

Ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι εξερχόμενος δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι η σημερινή ημέρα θα είναι δύσκολη σε σχέση με την διαπραγμάτευση με τον Τούρκο πρωθυπουργό.

Από την πλευρά του, ο Καγκελάριος της Αυστρίας, Βέρνερ Φάιμαν, δήλωσε πως «έχουμε μεταξύ μας κοινή θέση, μένει να συμφωνήσει και η Τουρκία».

Ο πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης ερωτηθείς από δημοσιογράφους αν προτίθεται να θέσει βέτο είπε πως «αν χρειαστεί, ναι» .

Η Ελλάδα δίνει μάχη για να κατοχυρωθούν στο τελικό κείμενο:

• Η άμεση βοήθεια και συνεισφορά από ειδικευμένο προσωπικό, που θα έρθει από την ερχόμενη εβδομάδα, να συμβάλλει στην στελέχωση των υπηρεσιών ασύλου και διαχείρισης του προσφυγικού.
• Η σοβαρή αύξηση των αριθμών μετεγκατάστασης (από την Ελλάδα) και επανεγκατάστασης (από την Τουρκία) προς της χώρες της ΕΕ
• Η πλήρης εναρμόνιση των αποφάσεων με το Διεθνές Δίκαιο και το ευρωπαϊκό κεκτημένο.
• Συγκεκριμένα μέτρα και πίεση προς την Τουρκία για να μειωθούν οι ροές και να αντιμετωπιστούν τα δίκτυα παράνομης διακίνησης.

Επίσης ο Πρωθυπουργός, σε συνεννόηση με το Πρόεδρο της Κύπρου Νίκο Αναστασιάδη, έχει εκφράσει την αντίθεση της Ελλάδας σε άνοιγμα οποιουδήποτε ενταξιακού κεφαλαίου της ενταξιακής διαδικασίας της Τουρκίας, που αφορά την Κύπρο.

Μιλώντας στην σύνοδο των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, όπου παρευρέθηκε ως παρατηρητής, ο Αλέξης Τσίπρας, σχετικά με το “ξεπάγωμα” των κεφαλαίων της Τουρκίας, τόνισε τα εξής:

• Η Τουρκία ζητά από την Ε.Ε. περισσότερα από αυτά τα οποία προσφέρει.
• Φαινομενικά επιθυμεί να επισπεύσει την ενταξιακή διαδικασία, ενώ στην πράξη επιδιώκει να δυσχεράνει την θέση της κυπριακής κυβέρνησης.
• Με τον τρόπο αυτόν απομακρύνει το ενδεχόμενο άμεσης επίλυσης του Kυπριακού.
• Είναι χαρακτηριστικό ότι η Τουρκία δεν ζητά “ξεπάγωμα” κεφαλαίων που θα την πίεζαν να υιοθετήσει διαφορετική πολιτική σε συγκεκριμένους τομείς. Ζητά να “ξεπαγώσουν” τα κεφάλαια που έχει “παγώσει” η Κύπρος.
• Δεν είναι τυχαίο ότι η τακτική αυτή ασκείται την ίδια στιγμή που διαφαίνεται σοβαρή προοπτική επίλυσης του Κυπριακού.

Με βάση αυτά τα δεδομένα, ο Αλέξης Τσίπρας πρότεινε στους σοσιαλιστές να στηρίξουν τον Νίκο Αναστασιάδη – αν και ο Κύπριος Πρόεδρος ανήκει στην ευρωομάδα της δεξιάς – γιατί ενδεχόμενη αποδυνάμωσή του, μέσα από το “ξεπάγωμα” των συγκεκριμένων κεφαλαίων, αδυνατίζει την διαπραγματευτική του θέση και απομακρύνει την προοπτική επίλυσης του Κυπριακού.

Στο θέμα αυτό επανήλθε ο Αλέξης Τσίπρας και στην Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Συγκεκριμένα στην τοποθέτησή του είπε ότι αυτά που παίρνει η Τουρκία από την συμφωνία είναι ήδη αρκετά και ότι η ενταξιακή διαδικασία πρέπει να προχωρήσει, αλλά όχι με “ξεπάγωμα” των κεφαλαίων που έχει “παγώσει” η Κύπρος. Ο Πρωθυπουργός, αιτιολογώντας την θέση αυτή, επεσήμανε ότι προϋπόθεση για να προχωρήσει η ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας είναι η επίλυση του κυπριακού και ότι το άνοιγμα των κεφαλαίων που έχει “παγώσει” η Κύπρος, ουσιαστικά υπονομεύει το ενδεχόμενο αυτό.