Οικονομική πολιτική

8+1 αλλαγές στις συντάξεις του Δημοσίου

Ποιες διατάξεις του νόμου Κατρούγκαλου συμπληρώνονται και ποιες τροποποιούνται.

Ευνοϊκές αλλαγές στον νόμο Κατρούγκαλου για δημοσίους υπαλλήλους και ένστολους περιέχει ο νέος νόμος 4488/2017 (ΦΕΚ Α’ 137/13-9-2017) που ψηφίστηκε την προηγούμενη εβδομάδα στη Βουλή.

Όπως γράφει η Ναυτεμπορική, σύμφωνα με την επιστημονική ομάδα της Ένωσης για την Υπεράσπιση της Εργασίας και του Κοινωνικού Κράτους (ΕΝΥΠΕΚΚ), ειδικά με τα πρώτα πέντε άρθρα του νέου νόμου συμπληρώνονται και τροποποιούνται διατάξεις που αναφέρονται στους δημοσίους υπαλλήλους και τους στρατιωτικούς. Οι σημαντικότερες αλλαγές στις συντάξεις ειδικά για τους ασφαλισμένους στο Δημόσιο είναι οι ακόλουθες:  

1. Εθνική σύνταξη με λιγότερα από 15 έτη. Η προϋπόθεση της συμπλήρωσης 15 ετών ασφάλισης για την καταβολή της εθνικής σύνταξης δεν ισχύει για όσους ασφαλισμένους θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης με τη συμπλήρωση χρόνου ασφάλισης μικρότερου των 15 ετών. Στην περίπτωση αυτή το ποσό της εθνικής σύνταξης δεν μπορεί να υπολείπεται αυτού που αντιστοιχεί στα 15 έτη ασφάλισης (άρθρο 1 παρ.2). 
2. Αναζήτηση 5 ετών και προ του 2002. Αν δεν προκύπτει χρόνος ασφάλισης (πραγματικός, πλασματικός, χρόνος προαιρετικής ασφάλισης ή άλλος που λογίζεται ως συντάξιμος), τουλάχιστον 5 ετών από 1.1.2002 μέχρι την έναρξη καταβολής της σύνταξης του υπαλλήλου-λειτουργού του Δημοσίου ή του στρατιωτικού, τότε, για τον υπολογισμό των συντάξιμων αποδοχών αναζητείται χρόνος ασφάλισης (πραγματικός, πλασματικός, χρόνος προαιρετικής ή άλλος που λογίζεται ως συντάξιμος) και κατά το πριν την 1.1.2002 χρονικό διάστημα και μέχρι τη συμπλήρωση συνολικά έως 5 ετών ασφάλισης (άρθρο 1 παρ.3). 
3. Αναζήτηση 10 ετών και προ του 2002 (από 1.1.2021). Για συντάξεις με έναρξη καταβολής από 1.1.2021, αν δεν προκύπτει χρόνος ασφάλισης (πραγματικός, πλασματικός, χρόνος προαιρετικής ασφάλισης ή άλλος που λογίζεται ως συντάξιμος), τουλάχιστον 10 ετών από την 1.1.2002 μέχρι την έναρξη καταβολής της σύνταξης του υπαλλήλου-λειτουργού του Δημοσίου ή του στρατιωτικού, τότε για τον υπολογισμό των συντάξιμων αποδοχών αναζητείται χρόνος ασφάλισης πραγματικός, πλασματικός, χρόνος προαιρετικής ή άλλος που λογίζεται ως συντάξιμος) και κατά το πριν την 1.1.2002 χρονικό διάστημα και μέχρι τη συμπλήρωση έως 10 ετών ασφάλισης (άρθ. 1 παρ. 3).
4. Ανώτατο όριο ανταποδοτικής σύνταξης. Tο συνολικό ακαθάριστο ποσό της ανταποδοτικής σύνταξης δεν μπορεί να υπερβαίνει το ακαθάριστο ποσό των συντάξιμων αποδοχών (άρθρο 1 παρ.4).
5. Συντάξιμος, μετά από αναγνώριση, και ο χρόνος της άδειας ανατροφής παιδιών. Ως συντάξιμος χρόνος θεωρείται και ο χρόνος της άδειας άνευ αποδοχών ανατροφής παιδιών ηλικίας μέχρι 6 ετών, όπως αυτός ισχύει κάθε φορά και ο χρόνος της άδειας άνευ αποδοχών του ν. 3528/2007, με την προϋπόθεση της καταβολής από τον υπάλληλο των προβλεπόμενων ασφαλιστικών εισφορών (άρθρο 2 παρ.1).
6. Ανώτατη μείωση 30% της σύνταξης και στις πρόωρες γήρατος του Δημοσίου. Το συνολικό ποσοστό της μείωσης της πρόωρης σύνταξης γήρατος, κατά τη μεταβατική περίοδο σταδιακής αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, δεν μπορεί να υπερβαίνει το 30% (άρθρο 2 παρ.2).
7. Αναστολή της σύνταξης στο Δημόσιο. Η καταβολή της σύνταξης αναστέλλεται για όσο διάστημα ο δικαιούχος εκτίει περιοριστική της ελευθερίας ποινή μεγαλύτερη του ενός έτους και εφόσον το αδίκημα για το οποίο καταδικάστηκε στρέφεται κατά του Δημοσίου ή ΝΠΔΔ. Στην περίπτωση αυτή, η σύνταξη μεταβιβάζεται στους τυχόν δικαιοδόχους αυτής σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις για συνταξιοδότηση λόγω θανάτου (άρθρο 2 παρ.3). 
8. Προσωπική διαφορά εκτός εισφορών και εκτός συνταξίμων αποδοχών. Από 1.1.2017 οι συντάξιμες αποδοχές, επί των οποίων υπολογίζονται ασφαλιστικές εισφορές, για όσους υπηρετούν ή προσλαμβάνονται στο Δημόσιο με σχέση εργασίας δημοσίου δικαίου και αμείβονται σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4472/2017, είναι οι μηνιαίες τακτικές αποδοχές της παρ. 10 του άρθρου 153 του ν. 4472/2017, με εξαίρεση την προσωπική διαφορά. Οι συντάξιμες αυτές αποδοχές έχουν εφαρμογή και στον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών των προσώπων αυτών για επικουρική ασφάλιση, εφάπαξ παροχή και υγειονομική περίθαλψη (άρθρο 3). 
9. Τέλος, σύμφωνα με την επιστημονική ομάδα της ΕΝΥΠΕΚΚ, το δικαίωμα στη σύνταξη είναι απαράγραπτο, τα δε οικονομικά αποτελέσματα που γεννώνται από την άσκηση του δικαιώματος αυτού ανατρέχουν στην ημερομηνία έναρξης καταβολής της σύνταξης, όπως αυτή προσδιορίζεται κατά περίπτωση από τις οικείες συνταξιοδοτικές διατάξεις του Δημοσίου (άρθρο 4).

Πρόγραμμα επιδότησης εισφορών
Σε 36.000 ανέρχονται οι εργαζόμενοι με «μπλοκάκι» που έχουν ενταχθεί στην ειδική πλατφόρμα του ΕΦΚΑ για τον επιμερισμό των ασφαλιστικών εισφορών τους με μείωση κατά τα 2/3, ενώ άλλα 40.000 «μπλοκάκια» αναμένεται να ενταχθούν στο πρόγραμμα επιδότησης εισφορών που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας. 

Στοιχεία για τις ασφαλιστικές εισφορές των «ψευδώς αυτοαπασχολούμενων» με μπλοκάκια παρουσίασε χθες στη Βουλή η υπουργός Εργασίας, Έφη Αχτσιόγλου, απαντώντας σε επερώτηση βουλευτών της Δημοκρατικής Συμπαράταξης.
Η υπουργός ανέφερε ότι έχουν ευνοηθεί ήδη χιλιάδες εργαζόμενοι με μπλοκάκι που εμφανίζονταν ως αυτοαπασχολούμενοι αλλά στην ουσία είναι μισθωτοί.

Ειδικότερα ανέφερε ότι στην ειδική πλατφόρμα του ΕΦΚΑ για τον επιμερισμό των εισφορών έχουν ενταχθεί 36.000 εργαζόμενοι που καταβάλλουν πλέον χαμηλότερες εισφορές κατά 2/3. Πρόσθεσε μάλιστα ότι τις επόμενες μέρες θα τεθεί σε εφαρμογή πρόγραμμα επιδότησης ασφαλιστικών εισφορών για όσους «εργοδότες» επιλέξουν να μετατρέψουν τον απασχολούμενο με μπλοκάκι σε μισθωτό. Το πρόγραμμα θα αφορά 40.000 εργαζόμενους, όπως εξήγγειλε ο πρωθυπουργός. 

Συντάξεις χηρείας
Η κα Αχτσιόγλου, ανταποκρινόμενη στο σχετικό αίτημα της επικεφαλής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Φώφης Γεννηματά προανήγγειλε νομοθετική ρύθμιση για τις συντάξεις χηρείας. «Αυτή τη στιγμή διαπραγματευόμαστε και θα φέρουμε ρύθμιση που θα βάζει τέλος στις περιπτώσεις συντάξεων χηρείας που είναι πολύ χαμηλές» ανέφερε και έκανε λόγο για ένα «κρίσιμο κοινωνικό ζήτημα».  

Η υπουργός Εργασίας διαβεβαίωσε, επίσης, ότι το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης ανακτά τη χαμένη του αξιοπιστία καθώς αποκλιμακώνεται η ανεργία και περιορίζεται η αδήλωτη και υποδηλωμένη εργασία. «Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ η ανεργία στο δεύτερο τρίμηνο μειώθηκε στο 21,1% ενώ η αδήλωτη και υποδηλωμένη εργασία έπεσε το 2016 από το 19% στο 13%. «Αυτοί οι δύο παράγοντες είναι καθοριστικοί για ένα βιώσιμο ασφαλιστικό σύστημα» ανέφερε. Επίσης τόνισε ότι σύμφωνα με την εκτέλεση του προϋπολογισμού του ΕΦΚΑ, στο πρώτο οκτάμηνο του 2017 καταγράφεται πλεόνασμα 467 εκατ. ευρώ έναντι προϋπολογισμένου ελλείμματος 510 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας έτσι μια θετική απόκλιση άνω των 950 εκατ. ευρώ επί του προϋπολογισμού.