Γενικά

ΤτΕ: Οι αυξήσεις των φόρων ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την ελληνική οικονομία

"Καμπανάκι" για τις μεταρρυθμίσεις στην έκθεση για τη νομισματική πολιτική. Ζητεί άμεση εξειδίκευση των μέτρων για την ελάφρυνση του χρέους.

Tην ανάγκη να μειωθεί ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος στο 2% και να εξειδικευτούν τα μέτρα ελάφρυνσης του Δημοσίου Χρέους, επισημαίνει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας στην Έκθεση για τη Νομισματική Πολιτική που παρέδωσε στον Πρόεδρο της Βουλής Νίκο Βούτση.

Όπως αναφέρει, η ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης δημιουργεί θετικές προοπτικές για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας το β΄ εξάμηνο του 2016.

Παράλληλα η δέσμευση των Ευρωπαίων εταίρων για ανάληψη δράσεων με στόχο τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους σε βραχυπρόθεσμο και μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα είναι ένα θετικό βήμα. Παρ' όλα αυτά, το πρόβλημα του δημόσιου χρέους δεν αντιμετωπίζεται αποφασιστικά και με εμπροσθοβαρή τρόπο στο πλαίσιο της ιδιαίτερα ευνοϊκής διεθνούς συγκυρίας των πολύ χαμηλών επιτοκίων, αλλά μετατίθεται για επανεξέταση στο μέλλον.

Συνεπώς, όπως υποστηρίζει ο διοικητής της ΤτΕ κρίνεται αναγκαία η εξειδίκευση, ποσοτικοποίηση και εμπροσθοβαρής ενεργοποίηση των προβλεπόμενων μέτρων διαχείρισης του δημόσιου χρέους, καθώς αυτή θα είχε ως συνέπεια, κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους, την περαιτέρω μείωση του ασφαλίστρου κινδύνου της ελληνικής οικονομίας και την ενίσχυση της αξιοπιστίας και της αποδοχής των ακολουθούμενων πολιτικών, που θα συντελούσαν ώστε να βελτιωθεί περαιτέρω το κλίμα εμπιστοσύνης και να ενδυναμωθεί η ανάκαμψη της οικονομίας.

Σύμφωνα με την έκθεση, οι κίνδυνοι για την πορεία της ελληνικής οικονομίας παραμένουν. «Ο μεγαλύτερος κίνδυνος συνδέεται με την υπερβολική, κατά την άποψη της Τράπεζας της Ελλάδος, έμφαση στις αυξήσεις φόρων που αποφασίστηκε στο πλαίσιο της πρώτης αξιολόγησης για να καλυφθεί το δημοσιονομικό κενό της περιόδου 2016-2018. Μια μεγαλύτερη του αναμενομένου υφεσιακή επίπτωση του αυξημένου φορολογικού βάρους θα είχε ως δευτερογενή επίδραση την απόκλιση των δημοσιονομικών στόχων για τα έσοδα» αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Επιπροσθέτως η ΤτΕ θεωρεί ότι επιβάλλεται:

• • η υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων που προβλέπονται στο πρόγραμμα,
• • η επιτάχυνση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων και αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας,
• • η δραστική αντιμετώπιση του προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων των τραπεζών,
• • η ελάφρυνση των φορολογικών βαρών με παράλληλη περικοπή των μη παραγωγικών δαπανών του Δημοσίου.

Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, τυχόν καθυστέρηση στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και ιδιωτικοποιήσεων που προβλέπονται στο πρόγραμμα θα περιορίσει την αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας, με αποτέλεσμα αναζωπύρωση της αβεβαιότητας, υπονόμευση του κλίματος εμπιστοσύνης και εξασθένηση των προοπτικών οριστικής εξόδου από την κρίση. Επίσης, τυχόν επιδείνωση της προσφυγικής κρίσης θα μπορούσε να έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στον τουρισμό και το εμπόριο, επιβραδύνοντας την ανάκαμψη της οικονομίας. Παράλληλα, εξακολουθούν να υφίστανται κίνδυνοι και αβεβαιότητες όσον αφορά την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας και το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι οποίοι μπορούν να επιβραδύνουν την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.

Η έκθεση καταγράφει την αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων των τραπεζών στο 45,2% στο τέλος Μαρτίου 2016 από 44,2% που ήταν στο τέλος του 2015.  Όπως αναφέρει ο διοικητής της το νέο θεσμικό πλαίσιο θα επιτρέψει την αποτελεσματικότερη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Παράλληλα όμως απαιτούνται μια πιο ενεργητική πολιτική διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων από την πλευρά των τραπεζών μέσω μεγαλύτερης έμφασης σε μακροχρόνιες ρυθμίσεις, συντονισμένη αντιμετώπιση των κοινών πιστούχων, καθώς και έμφαση στην αναδιάρθρωση των βιώσιμων επιχειρήσεων.

Στο πλαίσιο αυτό, είναι κρίσιμη η επίτευξη των στόχων της ταχείας μείωσης του μεγάλου όγκου των μη εξυπηρετούμενων δανείων στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών, οι οποίοι θα συμφωνηθούν από κοινού με την Τράπεζα της Ελλάδος και την ΕΚΤ στο αμέσως προσεχές διάστημα.

Τι προβλέπεται για ΦΠΑ, εισφορές και μείωση εισοδήματος

Όσον αφορά τα έσοδα από τον ΦΠΑ, µετά την αύξηση του συντελεστή από το 18% στο 19% το 2005, ακολούθησαν τρεις αυξήσεις την περίοδο 2010-2011 και η µεγαλύτερη αναμόρφωση του 2015 µε τις μετατάξεις πολλών προϊόντων στον υψηλό συντελεστή. Με την πρόσφατη αύξηση του βασικού συντελεστή από 23% σε 24% στον πολυνόµο του Μαΐου, η Ελλάδα θα διαθέτει τον τέταρτο υψηλότερο ΦΠΑ στην ΕΕ, γεγονός που συνεπάγεται περαιτέρω επιβάρυνση του επενδυτικού κλίµατος, ειδικότερα σε σύγκριση µε τις γειτονικές χώρες.

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι τα βιομηχανικά προϊόντα που παράγονται στην Κύπρο επιβαρύνονται µε ΦΠΑ 19%, στη Βουλγαρία µε 20%, στη Ρουµανία µε 16,5%, στην Τουρκία µε 15% και στην Ιταλία µε 22%.

Τα έσοδα βαίνουν µειούµενα, ως αποτέλεσµα µεταξύ άλλων της µεγάλης µείωσης του διαθέσιµου εισοδήµατος, της εκτεταµένης φοροδιαφυγής και της αναποτελεσµατικότητας των εισπρακτικών µηχανισµών.

Πέραν της αύξησης του ΦΠΑ, πλήγµα στην ήδη επιβαρυµένη επιχειρηµατικότητα καταφέρουν και οι αυξήσεις στα καύσιµα που διογκώνουν το µεταφορικό και ενεργειακό κόστος των επιχειρήσεων, οι αυξηµένοι συντελεστές του ΕΝΦΙΑ, καθώς και η αύξηση του φορολογικού συντελεστή για τα κέρδη των προσωπικών εταιριών και η αλλαγή στη φορο- λόγηση των επενδύσεων.

Επιπλέον, η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών εντείνει τη φορολογική επιβάρυνση της εργασίας και οδηγεί µεσοπρόθεσµα σε µείωση του ΑΕΠ. Όπως αναφέρεται και σε πρόσφατη µελέτη του ΟΟΣΑ,11 η µέση φορο- λογική επιβάρυνση στην Ελλάδα υπολογίζεται σε 39,3% το 2015 έναντι µέσου όρου 35,9%, κατατάσσοντας τη χώρα στη 14η θέση ανά- µεσα στις 34 χώρες του ΟΟΣΑ.

Με τις νέες ρυθµίσεις το ποσοστό αυτό αναµένεται να αυξηθεί, δηµιουργώντας αντικίνητρα για εργασία και εντείνοντας τα κίνητρα για εισφο- ροδιαφυγή, παρεµποδίζοντας πολύπλευρα την οικονοµική ανάκαµψη.

Δείτε την έκθεση